Preventie

Natuurlijk is het nog beter om psychische aandoeningen te voorkomen. Daarom is preventie essentieel. Patiënten, hun familie en het netwerk rondom de patiënt spelen daarin een belangrijke rol. Het transparant informeren en betrekken van de patiënt is belangrijk, zodat hij of zij voldoende keuzevrijheid heeft.

 

Huisartsenzorg: de poortwachter

De huisartsenzorg kenmerkt zich door een sterke poort waarin patiënten met psychische klachten adequaat worden herkend, behandeld of waar nodig verwezen naar de Ondersteuning GGZ, de Generalistische Basis GGZ of de Gespecialiseerde GGZ.

 

In het kader van presentatie van (lichamelijke) klachten, waarbij de huisarts of de poh-ggz het vermoeden heeft dat er psychische problemen spelen, kan 'SCEGS' ingezet worden om emoties, cognities en dergelijke te bespreken in het licht van de klacht. Het blijkt dat patiënten zich beter begrepen voelen als de huisarts of poh-ggz in het kader van de klachten daarop doorvraagt en daarna specifieker ingaat op klachten over bijvoorbeeld angst, somberheid, alcoholgebruik. Vervolgens is het advies de 4DKL of de AUDIT-C mee te geven of door de patiënt ter plekke te laten invullen. Klik hier voor uitleg over de SCEGS.

 

Ondersteuning GGZ: de huisarts kan het niet alleen

De Ondersteuning GGZ richt zich op het ondersteunen van de huisartsen bij een optimale behandeling, consultatie of doorverwijzing en terugverwijzing naar de Generalistische Basis GGZ of de Gespecialiseerde GGZ. De ondersteuning speelt een belangrijke rol bij de begeleiding van de stabiele chronische patiënt met psychische problematiek in de wijk. Dit gebeurt altijd in overleg met de huisarts, zorgverleners uit de Generalistische Basis GGZ of de Gespecialiseerde GGZ.

 

Het ondersteunende team kan bestaan uit onder andere de Praktijk Ondersteuner Huisartsenzorg (POH-GGZ), de Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige (SPV-er) of een andere hulpverlener, zoals een Algemeen Maatschappelijk Werker (AMW-er). Daarnaast bestaat de ondersteuning uit consulten met onder andere de psychiater, psychotherapeut, kaderhuisarts GGZ, klinisch psycholoog, eerstelijnspsycholoog of gezondheidszorgpsycholoog (GZ-psycholoog).

 

E-health

Binnen het kader van deze ondersteuning past ook de inzet van e-health toepassingen; digitale programma’s gericht op versterking van eigen regie, zelfmanagement en ondersteuning van de informele zorg. Vanzelfsprekend is dat alle zorg veilig naar de professionele standaard wordt uitgevoerd.

 

Generalistische Basis GGZ: doeltreffende zorg voor patiënten met lichte tot matige problematiek.

De Generalistische Basis GGZ is alleen toegankelijk via de huisarts, bedrijfsarts of jeugdarts. In de Generalistische Basis GGZ wordt alleen een behandeling gestart als er sprake is van een stoornis die benoemd is in het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) in combinatie met een gemiddeld tot lage beperking van het functioneren. Het gaat hierbij veelal om lichte tot matige, niet complexe problematiek, waarbij sprake is van een goed sociaal netwerk en met een grote kans op herstel.

 

Het kan ook gaan om ernstige, maar stabiele problematiek, die geen gespecialiseerde behandeling, maar wel een langdurige monitoring behoeft. De Generalistische Basis GGZ is tevens verantwoordelijk voor goede nazorg, ondersteuning en terugvalpreventie bij mensen die reeds behandeld zijn voor een psychische aandoening. Door het ontwikkelen en versterken van de Generalistische Basis GGZ kan een aanzienlijk deel (minimaal 20%) van de patiënten die nu in de tweedelijn wordt geholpen naar de Generalistische Basis GGZ verschuiven.

 

Dat kan voor de patiënten beter zijn en is in het algemeen ook doeltreffender en goedkoper. Door deze ontwikkeling kan de Gespecialiseerde GGZ zich meer richten op patiënten met ernstige psychische aandoeningen.

 

Gespecialiseerde GGZ: voor de complexere behandelingen

De Gespecialiseerde GGZ kenmerkt zich door een hoge mate van complexiteit van behandeling, waarbij veel specialistische kennis nodig is. Bij de doelgroep kan de kwaliteit van leven (ernstig) onder druk staan. Er is sprake van een DSM benoemde stoornis. De Gespecialiseerde GGZ kent een sterke diagnostische functie onder verantwoordelijkheid van een klinisch psycholoog, psychotherapeut of psychiater. De behandeling in de Gespecialiseerde GGZ is gericht op herstel of op rehabilitatie van de patiënt.

 

Preventie (bijvoorbeeld het voorkomen van crisissituaties bij ernstige psychiatrische aandoeningen), zelfmanagement en e-health worden een steeds belangrijker onderdeel van de behandeling. In het uiterste geval wordt iemand onvrijwillig behandeld. Indien blijkt dat de patiënt in een stabiele situatie verkeert, en dat behandeling in de Gespecialiseerde GGZ niet (meer) nodig is, wordt de patiënt, afhankelijk van zijn situatie en zorgbehoefte, verwezen naar de huisarts, of de Generalistische Basis GGZ.

 

Wanneer zorg met verblijf nodig is.

Is het voor de behandeling nodig;

• dat de cliënt in een instelling wordt opgenomen

• ondersteuning nodig heeft om zelfstandig te kunnen wonen

• of extra veiligheid nodig heeft dan heeft de cliënt recht op zorg met verblijf.

 

Voor deze zorg moet de cliënt worden geïndiceerd. Hierna heeft de cliënt recht op bepaalde zorg en dit noemen we de "zorg zwaarte pakketten". In deze pakketten is beschreven welke zorg er ingezet kan en mag worden. Voor een duidelijk overzicht van deze zorgzwaartepakketten binnen de GGZ kun je hier klikken om de "Gebruikersgids zorgzwaartepakket geestelijke gezondheidszorg" te downloaden.