Acceptance and commitment therapy

 

Wat is ACT?

ACT is een behandelvorm, die ontwikkeld is vanuit het functioneel contextualisme (FC). Het FC is een wetenschapsfilosofie, die voortborduurt op het gedachtegoed van Skinner. De nadruk in deze wetenschappelijke traditie ligt bij het onderzoek naar de functie van gedrag. Het zoekt naar antwoord op de vragen: welke aspecten van de omgeving beïnvloeden het gedrag van mensen en hoe kunnen wij dat gedrag beïnvloeden door deze aspecten te veranderen? Over Skinner bestaan diverse misverstanden, onder andere dat hij private ervaringen, zoals gedachten en gevoelens niet rekende tot het domein van de psychologie en de wetenschap. Niets is minder waar.

 

Bij de zoektocht naar de functie van gedrag bij depressieve cliënten, stuitten Hayes en Zettle op het probleem van cognities: zij konden geen definitie vinden van cognities die het mogelijk maakte cognities empirisch te onderzoeken in gecontroleerde omstandigheden. Dit maakte onderzoek naar de functie van cognities moeilijk en bracht Hayes ertoe het ontwikkelen van de therapie op een laag pitje te zetten. Hij besloot om eerst te werken aan een theorie over hoe cognities begrepen kunnen worden vanuit een functioneel contextueel gezichtspunt. Dit leidde uiteindelijk tot de ontwikkeling van de Relational Frame Theory (RFT) (Hayes e.a., 2001). Deze theorie definieert heel precies wat verstaan wordt onder verbaal gedrag, namelijk het leggen van associaties tussen gebeurtenissen, waardoor de functie van deze gebeurtenissen verandert.

 

Met behulp van deze definitie kan verklaard worden hoe mensen angstig kunnen worden van iets wat zij nog nooit meegemaakt of gezien hebben, zoals bijvoorbeeld een hartaanval. Ook kan verklaard worden hoe mensen kunnen verlangen naar iets dat zij nog niet eerder ervaren hebben, zoals de dood. Cognities zijn eindproducten van het verbale gedrag dat we denken noemen. Dit gedrag wordt beïnvloed door een context waarin wij de inhoud van onze gedachten letterlijk nemen. Verbale conventies zoals grammaticale regels bepalen welke betekenis wij hechten aan woorden en zinnen. Klik hier voor een uitgebreide uitleg over de ACT.

 

Acceptance and Commitment Therapy (ACT, als één woord uitgesproken) is een vorm van gedragstherapie die aan het eind van de 20ste eeuw door de Amerikaanse psycholoog Steven Hayes ontwikkeld is. Een belangrijk uitgangspunt is dat emotioneel lijden inherent is aan het bestaan en op zichzelf geen teken van een psychisch probleem hoeft te zijn.

 

Bij ACT worden juist de vruchteloze pogingen tot bestrijding, vermijding en controle van normale innerlijke ervaringen gezien als oorzaak van psychische problemen. Bij ACT wordt daarom niet geprobeerd om emoties en gedachten te controleren en te veranderen. De benadering van ACT is meer gericht op het accepteren en omarmen van deze problemen die toch niet direct veranderd kunnen worden, waardoor er meer energie en tijd besteed kan worden aan dingen die men belangrijk vindt en waar men direct invloed op heeft.

 

Een ander uitgangspunt van ACT is het besef dat onze cognitieve, emotionele en lichamelijke belevingen geen weergave van de werkelijkheid zijn, het zijn subjectieve belevingen, waarbij onze achtergrond en geschiedenis ook een rol spelen.

 

ACT maakt o.a. gebruik van cognitieve defusie (je gedachten loskoppelen van datgene waarnaar ze verwijzen), mindfulness en acceptatie, bepalen en zicht richten op wat men echt waardevol en belangrijk vindt. Er bestaat ook een aangepaste vorm van ACT die ingezet wordt als training. De letters staan hierbij voor Acceptance and Commitment Training.

 

ACT wordt onder andere toegepast bij: angst, psychose, trauma, depressie, verslaving en chronische pijn.