Haptotherapie en haptonomie
Haptonomie is een wetenschap die het lichamelijk en geestelijk gevoelsleven van de mens bestudeerd. Daarbij concentreert haptonomie zich op het gevoel van aanraking, nabijheid en contact binnen menselijke relaties. Volgens de theorie van de haptonomie is de beleving van het lichaam een essentieel aspect van communicatie. Binnen de haptonomie wordt onder andere onderzocht welke lichamelijke en geestelijke reacties ontstaan bij aanraking en andere vormen van contact en communicatie. Het bewust ervaren van lichamelijk contact en aanraking staat bij haptonomie centraal. Ook is er aandacht voor andere vormen van non-verbale communicatie zoals lichaamshouding en beweging. De haptonomie onderkent de positieve invloed die lichamelijke aanraking kan hebben op het gevoelsleven.
Haptotherapie is de therapeutische toepassing van haptonomie. Het is een lichaamsgerichte therapie die is gericht op zelfontwikkeling en persoonlijke groei. Het doel van haptotherapie is het opnieuw in contact komen met het eigen gevoel. Door middel van haptotherapie komt de cliënt tot emotionele beleving en verwerking van psychische klachten. De cliënt wordt zich bewust van de informatie die aanraking geeft over het gevoelsleven en over de wijze waarop men in het leven staat. Op deze manier zet haptotherapie een bewustwordingsproces in gang waardoor er een basisgevoel van veiligheid, evenwicht en zelfvertrouwen kan ontstaan.
Haptonomie wordt in verschillende soorten therapeutische situaties toegepast. Naast algemene haptotherapie zijn er verschillende specialistische toepassingen van haptotherapie, zoals haptonomische zwangerschapsbegeleiding, haptonomische fysiotherapie en haptonomische (baby-) massage.
Aanraking door de haptonoom
Aanraken is de meest directe vorm van communicatie. Binnen de haptonomie ziet men aanraken en aangeraakt worden als essentiële menselijke behoefte. In onze cultuur raakt men elkaar nog maar weinig aan. Door dit gemis aan aanraking kan men het contact met zichzelf verliezen. Men is gericht op verstandelijkheid en effectiviteit, en is zich niet meer bewust van de eigen lichamelijkheid. Dit kan leiden tot lichamelijke en psychische klachten. In haptotherapie wordt daarom veel met aanraking gewerkt. Tijdens een therapie sessie maakt de haptonoom, zoals een haptonomisch therapeut wordt genoemd, contact met de cliënt via aanraking. De beleving van de gevoelens en emoties die daarbij vrijkomen staat centraal. Het toelaten en bewust ervaren van deze gevoelens helpen de cliënt het contact met zichzelf en de omgeving te herstellen. Aanraking draagt binnen de haptotherapie bij aan een gezonde emotionele ontwikkeling.
Tijdens een haptotherapie sessie maakt de haptonoom lichamelijk contact met de cliënt, door aanraking van bijvoorbeeld de rug, de nek, of het hoofd van de cliënt. Gevoelens die misschien waren weggestopt of geblokkeerd, komen naar boven. De haptonoom biedt een veilige en beschermde omgeving om deze gevoelens te erkennen en te verwerken.