Agressie (ICIDH s 29.7)
A Verpleegkundige diagnostische termen
Definitie: Een gedragsstoornis die zich uit in gewelddadige, niet-passende verbale en/of non-verbale acties naar personen en/of materialen.
* Beïnvloedende factoren
a. organisch psychosyndroom
b. psychose
c. intoxicatie
d. hallucinaties
e. wanen
f. alcohol- en drugsmisbruik
g. angst
h. achterdocht
i. manische stemming
j. lage frustratietolerantie
k. dysfore stoornis
l. geblokkeerde behoeften en verlangens
m. woede
n. zich onbegrepen voelen
o. persoonlijkheidsstoornis, namelijk .…
p. disfunctionele gezinssituatie
q. disfunctioneel sociaal systeem
* Kenmerken en aanwijzingen
1 groeiende agitatie
2 sarcasme
3 verbale dreiging
4 fysieke dreiging
5 verandering in spraak/stemgeluid
6 vernederende opmerkingen
7 gooien met voorwerpen
8 beschadiging van materiaal
9 fysiek geweld
10 moordgedachten
11 overschrijding van andermans territorium
12 onrust
13 groeiende irritatie
14 woede die niet in verhouding staat tot de gebeurtenis
C Verpleegkundige interventies
1 Directe zorg
1a Duidelijke grenzen stellen ten aanzien van toelaatbaar gedrag.
1b Bij agressief acting out de patiënt separeren/overplaatsen conform van tevoren opgestelde afspraken en procedures.
1c Agressieve gevoelens laten verwoorden.
1d Een fysieke uitlaatklep verzorgen.
1e Positieve feedback geven bij acceptabel gedrag.
1f het voeren van een individueel gesprek waarin spanning besproken wordt (en eventuele alternatieven voor gedrag).
1g De mogelijkheid bieden om activiteiten te ondernemen.
1h Indien nodig, op voorschrift van een arts verstrekken van medicatie.
2 Training
2a Samen met de patiënt zoeken naar alternatieven.
2b Inzichtgevende gesprekken voeren omtrent situaties of omstandigheden die agressief gedrag uitlokken.
2c Aanleren van assertieve vaardigheden.
2d Verwijzen naar cursus, training of groep.
3 Beoordeling
3a Observeren en rapporteren van gedrag en agressieregulatie.
3b Observeren en rapporteren van kenmerken en aanwijzingen die kunnen wijzen op een toename van agressie of oplopende spanningen.
3c Observeren en rapporteren van de werking van medicatie.
3d Invullen van relevante formulieren zoals een M&M-formulier (Middelen en Maatregelen), een MIP-formulier, of een schadeformulier.
Wie
4 Management van persoonlijke zorg
4a Aanmelden voor crisisinterventie (zo nodig IBS / RM procedure).
4b Afspraken maken met betrokken instanties (bijv: politie, woningbouwvereniging, huisarts).
4c Ondersteunen / begeleiden van directe omgeving.
B Verpleegdoelen
1 Cognitieve verpleegdoelen
1a Herkent factoren die leiden tot agressie en kan deze verwoorden.
2b Herkent gevoelens van agressie en past vaardigheden toe om deze gevoelens hanteerbaar te maken.
2 Affectieve/sociale verpleegdoelen
2a Toont emoties op een voor de omgeving acceptabele en passende wijze.
3 Psychomotorische verpleegdoelen
3a Berokkent geen schade of overlast aan personen, materiaal, omgeving of zichzelf.